آموزش آنلاین چیست؟
آموزش آنلاین چیست؟
آموزش آنلاین فرآیند یادگیری و کسب مهارت در بستر اینترنت، بین معلم و دانش‌آموز است. در این فرآیند، آموزش و یادگیری در دو یا چند محیط فیزیکی مجزا انجام می‌شود. این نوع آموزش با «یادگیری آنلاین» متفاوت است. «یادگیری آنلاین» مسیری یک طرفه، از آموزش دهنده به سمت یادگیرنده است، اما «آموزش آنلاین»، ارتباطی دوسویه است که محدودیت زمانی و مکانی هم ندارد.
در آموزش آنلاین، نکته اصلی استفاده از اینترنت است. در آموزش آنلاین دانش‌آموزان یا همان شرکت‌کنندگان در هر مکانی به کلاس دسترسی دارند. یک محیط انعطاف‌پذیرتر نسبت به کلاس‌های سنتی است، که شامل صدا، تصویر، متن و فایل‌های اشتراکی بصورت pdf است.
ارائه پروژه‌های درسی، تکالیف، آزمون‌ها همه توسط پلتفرم‌های مجازی اجرا می‌شوند.
اولین کلاس آنلاین
نمونه‌های مختلفی از این نوع آموزش در دهه‌های گذشته قابل مشاهده است. سوال و جواب در قالب ارسال نامه، سال‌ها از عمومی‌ترین شیوه‌های آموزش از راه دور بود که آن را «آموزش مکاتبه‌ای» می‌خواندند.
«آموزش آنلاین» به شکل امروزی، کمی بعد از گسترش اینترنت رواج یافت. دانشگاه تورنتو، اولین دانشگاهی بود که در سال 1984 دروس دوره کارشناسی مهندسی خود را بصورت آنلاین آموزش داد. در سه دهه گذشته این نوع آموزش، رشد فراوانی داشته و با شیوع ویروس کرونا به مهمترین روش آموزشی در سطح جهان تبدیل شده است.
حالا «اینترنت» به بستر آموزشی قوی تبدیل شده است. با اتکا به این بستر می‌توان محتوای آموزشی را ارزیابی و اصلاح کرد و با یکدیگر مقایسه نمود.
آموزش آنلاین چه کاربردی دارد؟
از کاربردهای آموزش آنلاین، می‌توان به برگزاری دوره و کلاس آموزشی به هر شکل اشاره کرد. این دوره‌های آموزشی شامل آموزش در مدارس، آموزشگاه‌ها، دانشگاه‌ها و همچنین کلاس‌های خصوصی و جلسات مشاوره می‌شوند. در ادامه به اهمیت استفاده از بسترهای آموزش آنلاین برای برگزاری هرکدام از موارد گفته شده می‌پردازیم.
وبینار، کلیپ‌های آموزشی و آموزش آنلاین چیست؟
»آیا آموزش آنلاین همان کلیپ‌های ضبط شده درسی است که در اینترنت بارگذاری می‌شوند؟«
برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید ویژگی‌های اصلی این سیستم را بشناسیم. بسیاری از افراد، سیستم «مدیریت آموزش آنلاین» را با «وبینار»، «کلیپ‌های ضبط شده» و «ویدئو کنفرانس تحت شبکه داخلی»، یکسان می‌دانند.
در حالی که این مفاهیم اگر چه معانی نزدیک به هم دارند اما با یکدیگر متفاوت هستند.
ویدئو کنفرانس، می‌تواند بخشی از آموزش باشد و زیرمجموعه آن تعریف شود. ویدئو کنفرانس جدای از مباحث آموزشی، می‌تواند بستری برای برگزاری جلسات هم باشد. انتشار «کلیپ‌های آموزشی» یا به عبارت دیگر «یادگیری آنلاین» هم اگرچه بخشی از آموزش مجازی محسوب می‌شود اما به دلیل یک طرفه بودن ارتباط، عملاً یک گام عقب‌تر از آموزش آنلاین قرار می‌گیرد.
انواع آموزش آنلاین چیست؟
اگر بخواهیم انواع آموزش آنلاین رو توضیح دهیم، بنا بر «نوع آموزش»، «مخاطب»، «ابزارهای مورد استفاده» و «رده سنی مخاطبین» انواع متفاوتی دارد. به‌طور خلاصه شامل آموزش الکترونیکی، آموزش از راه دور و آموزش ترکیبی است.
آموزش الکترونیکی: در این روش، مدرسان، محتوای درسی را از راه یک رسانه آنلاین آموزش می‌دهند. در آموزش الکترونیکی، دانش‌آموز به صورت آنلاین در کلاس حاضر شده و تعامل بیشتری بین استاد و دانشجو وجود دارد.
یادگیری الکترونیکی معمولاً به تعامل آنلاین بین شما به عنوان یک دانش آموز و معلم اشاره دارد. اساساً، شما آموزش را از طریق یک رسانه آنلاین دریافت می‌کنید، حتی اگر با معلم خود در یک ساختمان باشید. آموزش الکترونیکی هم در کلاس درس و هم محیط آنلاین قابل اجراست.
آموزش از راه دور: در آموزش از راه دور، منابع در اختیار یادگیرنده قرار می‌گیرد. او باید به صورت خودخوان منابع را خوانده در انتها فقط در امتحانات شرکت کند.
آموزش به روش از راه دور اغلب به عنوان مترادف با آموزش آنلاین استفاده می‌شود. پس چرا عبارت متفاوت است؟ زیرا در ابتدا این روش برای جذب دانش‌آموزان از سراسر جهان معرفی شد.
به عنوان مثال برای افرادی که در یک کشور و قاره دیگری بودند و تمایل داشتند تا برای تحصیلات تکمیلی و دانشگاهی بدون مهاجرت و جابه‌جایی، از امکانات آموزشی دانشگاه‌ها و مراکز تحصیلات تکمیلی کشورهای دیگری استفاده کنند.
اینها تعاریف ساده‌ای از روش‌های آموزش و یادگیری بود که به نوعی در هر کدام از آنها از ابزارهای تکنولوژی استفاده می‌شود، نکته مهم و اساسی برای دست‌یابی به نتیجه مطلوب و دلخواه، انتخاب درست این روش‌ها بر اساس شرایط و ویژگی‌های شخصی فرد و هدف وی از یادگیری است.
قطعا همه این روش‌ها مزایا و معایبی به همراه دارند و به طور قطع نمی‌توان گفت کدام یک بهتر یا کارآمدتر است. انتخاب درست و هوشمندانه رمز اصلی موفقیت در یادگیری است.
آموزش ترکیبی: آموزش ترکیبی تلفیقی از آموزش از راه دور و آموزش به شیوه سنتی است. در این نوع از آموزش، دانش‌آموزان دارای یک برنامه ثابت خواهند بود که در آن، باید قسمتی از کلاس‌ها را در مؤسسه آموزشی و بقیه آن را به صورت آنلاین بگذرانند.
در این نوع از آموزش، تکالیف و محتوای آموزشی را می‌توان بصورت مجازی بارگذاری کرد. یادگیری ترکیبی، ترکیبی از یادگیری از راه دور و آموزش سنتی در کلاس درس است. اساساً، شما یک برنامه (کم و بیش) ثابت دارید که باید در قسمتی از کلاس‌ها در محوطه مکان تحصیل و یا مکان مشخص شده‌ای شرکت کنید.
با این حال، بیشتر بخش یادگیری و آموزش از راه دور خواهد بود و ارائه پروژه‌ها، تکالیف و … به صورت آنلاین انجام می‌شود.
مزیت‌های استفاده از سیستم تدریس از راه دور
برخی مزیت‌های سیستم آموزش مجازی را به شرح زیر است:
- محدودیت ندارد:
از جمله مسائلی که همواره معلمان و فراگیران آموزش با آن روبرو هستند، محدودیت مکانی و زمانی است. برای یادگیری حضوری، حضور فیزیکی در یک زمان خاص در مکانی مشخص، محدودیت‌های به وجود می‌آورد که فقط با آموزش آنلاین قابل رفع است.
آموزش آنلاین، بدون نیاز به سازماندهی زمانی و مکانی، محیط آموزشی را فراهم می‌آورد که هر فرد علاقه‌مند به شرکت در دوره آموزشی خاص، می‌تواند در آن شرکت کند.
- جذاب است:
دوره‌های آموزش آنلاین، تعاملی و سرگرم‌کننده هستند. در آموزش آنلاین می‌توان با استفاده از ابزار چند رسانه‌ای، شرکت کننده‌ها را بیشتر درگیر مباحث آموزشی کرده و مطالب آموزشی را بهتر در ذهن آنها تثبیت کرد.
- مقرون به صرفه است:
در آموزش حضوری، دریافت کتاب و جزوه برای مطالعه و شرکت در کلاس‌ها، مستلزم صرف هزینه است. در آموزش آنلاین اما کتاب‌های درسی پس از یک دوره زمانی مشخص از بین نمی‌روند و نیاز نیست که در هر دوره ویرایش‌های جدید کتاب تهیه شود. در این نوع آموزش همچنین، هزینه رفت و آمد و یا اقامت افراد وجود نخواهد داشت.
ابزارهای مناسب برای آموزش آنلاین
اگر می‌خواهید در کلاس آنلاین شرکت کنید، به تجهیزاتی نیاز دارید که هم امکان شرکت در کلاس را داشته باشید و هم بتوانید از محتوای کلاس‌ها بیشترین بهره را ببرید.
اینترنت پرسرعت اولین و مهمترین بستری است که برای شرکت در کلاس‌های آنلاین مورد نیاز است. هر قدر سرعت اینترنت بالاتر و احتمال قطعی آن کمتر باشد، حضور در کلاس‌ها بدون وقفه و موثرتر انجام می‌شود. بدیهی است وقتی سرعت اینترنت پایین باشد، دریافت صدا و تصویر به سختی انجام می‌شود. در مواردی که سرور سامانه آموزش مجازی، خارج از کشور باشد، سرعت پایین اینترنت باعث قطع کامل کلاس‌ها می‌شود.
رایانه خانگی، لپ تاپ، تبلت یا گوشی تلفن همراه که قابلیت نصب برنامه‌های آموزش مجازی را داشته باشد، از ملزومات دیگر حضور در فضای آموزش آنلاین است. وسیله‌ای که از آن برای حضور در کلاس ها استفاده می‌شود باید مجهز به میکروفن و دوربین هم باشد.
اگر تجهیزات و بستر مناسب برای استفاده از آموزش آنلاین را فراهم کردید به این چند نکته هم توجه کنید: قبل از شروع آموزش آنلاین، از سلامت سیستم عامل رایانه‌تان مطمئن شوید. همواره سعی کنید سیستم عامل رایانه خود را به‌روزرسانی (آپدیت) کنید، از داشتن برنامه ضدویروس بر روی آن غافل نشوید و در صورت مشاهده کندی و ایراد در رایانه‌تان، با افراد متخصص برای رفع مشکل تماس بگیرید.
داشتن مطالعه و دانش آی.تی هم کمک زیادی به برگزاری بهتر کلاس‌های آنلاین می‌کند.
گام بعدی، استفاده از یک سامانه آموزش آنلاین است که در آن بستر انجام می‌شود. این سامانه باید به روز بوده و همه قابلیت‌های برگزاری کلاس آنلاین را داشته باشد. قابلیت‌هایی نظیر سیستم حضور و غیاب، امکان دریافت و ارسال فایل‌های درسی در فرمت‌های مختلف، گفتگو دو طرفه صوتی و تصویری با دبیر و… .
منابع:
https://www.skyroom.online/
.